Trước khi đặt bút cho bài viết này với tư cách là một cư dân Thanh Hà xin được chân thành cảm ơn tập đoàn Mường Thanh, cảm ơn ông Lê Thanh Thản một người đáng kính đã mang lại cuộc sống an cư tốt đẹp cho biết bao cuộc đời trong đó có tôi. Nhiều việc tốt ông Thản đã làm và ông không bao giờ muốn nói ra, nhưng tôi tin trong xã hội luôn có một sự cảm tạ của những người biết ơn dành cho ông. Chính điều đó đã tạo cảm hứng cho tôi viết lên những dòng cảm xúc về ông, về một con người bình dị nhưng có một trái tim bao dung, tử tế là ông. Cũng xin được mượn chính những tứ thơ của ông để chắp bút.
HOA BAN TRẮNG HÒA CÙNG HOA MUỐNG BIỂN
Hà Nội, một ngày mưa rả rích của tháng 11 năm 2018, đài VTV phát tin trận bão lớn ở Nha Trang, tôi sốt sắng gọi cuộc điện thoại cho cô em gái đang nhận lịch công tác tham gia tổ chức khai trương khách sạn Mường Thanh Luxury Khánh Hòa nằm trong dự án Tổ hợp khách sạn – căn hộ cao cấp Mường Thanh Khánh Hòa cao 40 tầng, có vị trí tại số 4 Trần Phú (TP. Nha Trang). Trong khi tôi lo lắng hỏi han tình hình thì em cười hỉ hả bảo có lẽ do phúc của Chủ tịch lớn nên mọi thứ vẫn êm xuôi, quan khách vẫn đông đủ, hơn thế mọi người còn có dịp được nghe Chủ tịch đọc thơ do chính người sáng tác. Tôi bị cuốn hút ngay bởi thông tin thú vị này. Bản thân tôi đã từng được nghe ông đọc thơ, và với tôi ông là một nhà thơ thực thụ. Tôi đề xuất em đọc cho tôi nghe bài thơ ấy, tác phẩm có tựa đề Mường Thanh Nha Trang Biển và Em.
Có lẽ bài thơ hay lại dễ thuộc, em đọc liền một mạch không vấp, đọc xong em bảo bài thơ được phổ nhạc rồi và tôi có thể mở internet để thưởng thức. Tôi làm ngay và quả thật cô ca sĩ có giọng hát ngọt và quyện đã thể hiện khá thành công nội dung gửi gắm của Chủ tịch tập đoàn Mường Thanh – Cử nhân danh dự của Viện Đại học Kỷ lục Thế giới Lê Thanh Thản.
Ôi Nha Trang, nắng vàng cát trắng
Sóng biển xanh xao xác vỗ mạn thuyền
Những cánh buồm ra khơi chiều gió lộng
Bờ cát vàng thơ mộng lắm Nha Trang
Bốn câu thơ đã cho ta thấy một phong cảnh thiên nhiên đẹp dịu dàng thơ mộng, tôi tưởng tượng ra những bờ cát trắng mịn, ánh nắng vàng tươi với làn gió mát rượi, những cánh buồn khơi xa và cả những chiều hoàng hôn thuyền ghe cập bến thanh bình, yên ả. Nha Trang vốn đã đẹp, nhưng dường như đẹp hơn khi chọn cho mình một góc ngắm hoàn hảo.
Tôi được biết khách sạn Mường Thanh Luxury Khánh Hòa nằm trên một vị thế đắc địa, ba mặt hướng biển, ngay trước tiền sảnh là một bến neo đậu thuyền ghe của bà con ngư dân, phía xa xa là những ngọn núi nhấp nhô hồ điệp rất nên thơ, ngồi từ sảnh khách sạn nhìn ra có thể chiêm ngắm quang cảnh những đoàn thuyền ra khơi và sự tấp nập của bà con khi thuyền về bến. Có lẽ hình ảnh “con sóng vỗ mạn thuyền”, “những cánh buồn ra khơi chiều gió lộng” đã được tác giả Lê Thanh Thản lấy cảm hứng vào một ngày ngồi nhân nhi li cafe nơi tiền sảnh này chăng?
Chợt nhớ rằng ông không phải là một nhà thơ chuyên nghiệp, nhưng đọc thơ ông tôi hiểu rằng ông đã viết bằng cảm xúc của một người du khách, câu chữ bật ra từ sự trào dâng đến mộc mạc, người du khách ấy đến Nha Trang, yêu Nha Trang cho nên mở đầu bài thơ ông dùng một câu cảm thán như trần trồ “Ôi Nha Trang…” và kết thúc tứ thơ cũng bằng một câu cảm thán khẳng địng rằng “…thơ mộng lắm Nha Trang” kể như vậy cũng là sự khéo léo của việc sắp đặt con chữ, tỏ rõ phong thái một nhà thơ chuyên nghiệp rồi.
Toàn cảnh khách sạn Mường Thanh Luxury Nha Trang.
Đoạn thơ tiếp theo có lẽ gửi gắm mối tâm tư và một thông điệp ý nghĩa của vị “đại gia rít điếu cày suốt chiều dài đất nước”. Tôi lặng nghe nhiều lần câu hát thiết tha của cô ca sỹ.
Anh đến Nha Trang có Mường Thanh lịch sử
Giữa nơi đây, em gái Thái dịu hiền
Biển Nha Trang nắng vàng rực rỡ
Biển Nha Trang lộng lẫy Mường Thanh
Hoa Ban Trắng hòa cùng hoa muống biển
Hòa lời ca trong điệu hát quê mình
Những câu thơ chân phương, dễ nhớ dễ thuộc với hai địa danh song hành Nha Trang – Mường Thanh được lập lại ít nhất hai lần, tác giả như muốn khẳng định trong Nha Trang có Mường Thanh và trong Mường Thanh luôn có Nha Trang, cái tài tình của người thi sĩ chính là cách Quảng cáo mà như không quảng cáo, người đọc chỉ như đang nghe ông kể một câu chuyện cuốn hút. Anh đến Nha Trang vào một ngày nắng vàng rực rỡ, bắt gặp giữa nơi đây những người con gái Thái vốn chỉ có ở vùng Tây Bắc xa xôi thì thú quá còn gì. Biển Nha Trang vốn đẹp mỹ lệ, nhưng điểm tô một Mường Thanh thì thêm phần “lộng lẫy”. Cái “lộng lẫy” ở đây có lẽ không chỉ bởi thương hiệu của một thương hiệu Khách sạn 4 – 5 sao có tiếng, mà có lẽ bởi tình người ấm áp, chuyên nghiệp văn mình, lộng lẫy bởi những gì dung dị nhất như hoa ban và hoa muống biển.
Vị doanh nhân Lê Thanh Thản bằng tâm hồn say đắm yêu quê hương, trân trọng những gì thuộc về bản sắc dân tộc, cho nên biểu tượng “Hoa ban trắng” “em gái Thái dịu hiền” vốn dĩ đã là một phần hồn cốt làm nên tên tuổi của khách sạn Mường Thanh, bản sắc ấy như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình hình thành, phát triển trở thành sứ mệnh của những người đeo biển hiệu Mường Thanh với cánh chim đại bàng bay cao, bay xa, giống như những câu thơ của nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo viết tặng Mường Thanh.
Trai Mường Thanh đi khắp bốn phương trời
Trai Mường Thanh xây bao công trình mới
Gái Mường Thanh tươi nụ cười duyên dáng
Gái Mường Thanh ca câu hát tự hào
Nhưng tôi ưa thích và thầm thán phục hơn cả là cái cách ông kết nối có phần lạ lẫm giữa hai loài hoa xa lạ lại kề sát bên nhau trong một câu thơ ngắn gọn, xúc tích mà vẫn nổi bật hàm ý sâu xa. Ai cũng biết hoa Ban là loài hoa đặc trưng chỉ có ở miền núi phái Bắc Việt Nam, còn loài muống biển thì chỉ mọc lan trên những bờ cát đại dương. Tác giả sắp đặt hai loài hoa này đứng cạnh nhau, hòa cùng nhau trong một câu thơ với cách viết vô cùng nhẹ nhàng như thể nó đã ở đó, đã là định mệnh phải thế rồi: “Hoa ban trắng hòa cùng hoa muống biển” đây có lẽ là hình ảnh đẹp nhất và cũng là nhãn tự mà ông muốn gửi gắm tâm tư của mình trong bài thơ này.
Câu thơ tiếp theo có lẽ là lời giải thích cái ước muốn của ông “Hòa cùng nhau trong điệu hát quê mình”. Phải chăng ông muốn gửi gắm một thông điệp rằng dù là miền núi hay miền biển, chỉ cần chúng ta là con dân đất Việt thì mọi khoảng cách đều là vô nghĩa, chúng ta hãy chung tay, chung lòng làm nên những điều tốt đẹp cho quê hương, cho Đất nước chẳng hạn như việc xây nên những khách sạn Mường Thanh đậm đà bản sắc trên mọi nẻo đường Tổ quốc. Mường Thanh đã trở thành điểm sáng trong ngành dịch vụ và du lịch nhờ vào sự kiên định chí hướng, quyết tâm bảo vệ cái tôi không pha trộn hay du nhập ngoại quốc như nhiều khách sạn cao cấp khác mà ta thường thấy. Thương hiệu Mường Thanh từ lâu đã trở thành biểu tượng khách sạn Quốc dân, không những đảm bảo chất lượng 5 sao, mà còn nhắc nhớ một thông điệp thiêng liêng về sự trân trọng những giá trị truyền thống quý báu dân tộc Việt Nam. Mường Thanh còn vẹn tròn vai trò đó khi mang thương hiệu khách sạn Việt Nam đến với đất bạn như Lào, Thái Lan, Campuchia…
Nhắc đến đây tôi chợt nhớ câu thơ quý giá hơn vàng mà tập đoàn Mường Thanh có vinh dự được trọng thưởng từ ngài Tổng Bí Thư – Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Phú Trọng:
Lần này lại đến “Phương Đông”
Tình xưa nghĩa cũ, mặn nồng “Mường Thanh”
Cố lên các chị, các anh
Quê hương vẫy gọi, sử xanh lưu truyền
Những câu này chắc chắn sẽ là một niềm tự hào và nguồn động viên vô cùng lớn lao dành cho mỗi thành viên của đại gia đình Mường Thanh nói chung và người thuyền trưởng lão thành Lê Thanh Thản nói riêng.
Lịch sử của Mường Thanh có lẽ chỉ cần nghe vài câu hát trong bài Yêu Lắm Mường Thanh bạn sẽ hiểu:
Mường Thanh một miền đất huyền thoại
Của chín năm làm một Điện Biên
Để hôm nay giữa thành phố đỏ
Như đem cả núi non về đất Nghệ
Để Mường Thanh soi bóng nước sông Lam
Tập đoàn Mường Thanh là cái tên được nhắc đến rất nhiều lần trên những trang báo, trong những cuộc đàm đạo lớn nhỏ. Mường Thanh có ưu và khuyết, nhưng tôi tin rằng ở mỗi công trình, mỗi bàn tay khối óc mang tên Mường Thanh đều nằm trong vòng định vị của vị chủ tịch họ Lê, dẫu có những bước đi cần cẩn trọng hơn, nhưng đến ngọc còn có vết huống chi ông là một con người có lúc phải đưa ra sự chọn lựa được mất. Thế nhưng những điều ông làm được cho đất nước này thì không thể phủ nhận, không bao giờ được phủ nhận. Tôi không muốn nêu lên những con số, bởi chỉ một cú nhấp chuột là chúng ta sẽ thấy các con số thống kê trên các trang báo đài. Nhưng tôi tin ông và cánh chim đại bàng Mường Thanh sẽ còn được nhớ mãi, và giống như câu thơ của Tổng Bí Thư “sử xanh lưu truyền” là hoàn toàn xứng đáng.
Bãi biển nhìn từ View của khách sạn Mường Thanh Luxury Nha Trang.
Tôi nhớ một lần tôi tới thăm ông tại văn phòng làm việc, ông băn khoăn kể cho tôi nghe về trường hợp một cặp vợ chồng nhà nọ đã không chỉ nuôi đàn con đẻ vốn rất đông đúc của mình, mà còn nhận nuôi tới 80 đứa trẻ mồ côi. Hoàn cảnh ai vợ chồng hết sức khó khăn, làm lụng vất vả lắm nhưng nhất quyết không để đứa nào nhịn đói khát. Ông bảo: Ta phải tìm đến tận nhà để mà giúp, vợ chồng đó mới xứng đáng được báo chí ngợi ca đấy. Tôi xúc động nghĩ: Một người như ông trở trên vai hàng tấn các việc lớn nhỏ mà vẫn đặt tâm đến những phận người nghèo khó, độ chi tiết và lòng trắc ẩn như thế, trái tim ông quả là trái tim của người lính cụ Hồ. Những công trình của ông đi tới đâu vùng đất ấy như trở lên đầy sức sống, xanh tốt, hiên ngang sánh vai cùng đất nước tiến lên. Nó như là sự minh chứng cho tấm lòng trinh bạch của người con vùng đất sông Lam anh hùng. Và tôi thầm nghĩ ở tuổi thất thập cổ lai hy này điều khiến ông vui chính là được “hòa lời ca trong điệu hát quê mình”
Có câu ca dao về tình chồng vợ như sau: Vợ chồng nghĩa nặng tình sâu. Thương nhau đến lúc bạc đầu còn thương. Câu thơ ấy đúng trong mọi hoàn cảnh với đôi vợ chồng đại gia đã ở tuổi xế chiều Thản Huệ. Bà Hoàng Thị Huệ là tình yêu duy nhất của ông Thản. Ông thường nói về bà với sự trân trọng, nâng niu. Bởi thế mà những câu thơ cuối chúng ta lại bắt gặp một sự lồng ghép khác cũng vô cùng tài tình của người thi sĩ họ Lê. Thơ như một mối dây nối liền hai miền địa lý, một sự gắn bó keo sơn không thể tách rời; Nha Trang, Hà Nội, một tình yêu chung thủy không gì thay thế.
Mường Thanh – Nha Trang đêm nằm nghe sóng vỗ
Nhớ thương ai thao thức mãi đợi chờ
Văng vẳng bên tai lời yêu gởi đón
Gởi trong anh xao xuyến nhớ em hoài
Hẹn gặp em về Mường Thanh – Hà Nội
Đi bên em thơ mộng phố Linh Đàm.
Thế mới thấy trong con người ông Thản là cả một bầu trời yêu thương. Tôi nhớ một câu dẫn chứng rất hay được nhắc tới trong cuốn sách: Đối Thoại Cùng Nguười Nổi Tiếng của nhà văn Nguyễn Hồng Thái viết: Một con người không yêu thương cha mẹ, không yêu thương người ruột thịt, không yêu làng xóm quê hương mình, thì ta có quyền nghi ngờ lòng yêu Tổ quốc của họ. Và tôi cũng lại tìm được câu thơ này của ông Thản để minh chứng cho tình yêu thương và sự bao rung lớn lao của ông:
Ta đã sống những ngày ta làm lính
Đau thương nhiều hơn cả tình yêu
Anh không muốn dài dòng kể lể
Bằng đó thôi em nhé đừng quên
Để mai đây trên ruộng đồng nắng ấm
Càng yêu thêm huyền thoại làm người.
Tình yêu luôn là chủ đề phủ kín, sáng long lanh như một thông điệp vĩnh cửu mà ông Thản đã đưa cả ruột gan mình phô bày cùng nó. Cho nên đọc thơ ông không màu mè, không quá cài cắm những âm điệu, âm vực hào nhoáng xa hoa. Thơ của ông luôn toát lên cái dung dị, sự chân thành mộc mạc và nỗi niềm được chia ngọt sẻ bùi như chính con người và hành động thường ngày của ông. Đọc thơ ông tôi như tìm thấy một “miền thanh thản”.
Bài thơ Nha Trang Biển và Em là một bài thơ mới, sáng tác năm 2018, và cũng đã lâu rồi tôi không được nghe thơ ông. Giờ khi lặng lẽ lắng nghe từng giọt thơ thì thấy mình quả là may mắn, may mắn khi được gặp ông, người cha, người chú đáng kính, hạnh phúc khi được viết về ông với cả sự kính trọng và biết ơn. Tôi tin không chỉ có tôi mà nhiều người khác nữa cũng sẵn sàng viết nên những dòng cảm xúc này để gửi tặng đến ông. Mong ông sẽ khỏe mạnh mãi tươi xanh như loài Ban đến mùa lại nở hoa trong nắng mới. Và xin chúc ông với đôi cánh đại bàng vượt ngàn sóng gió sải cánh đưa Tập đoàn Mường Thanh bay cao bay xa hoàn thành sứ mệnh đã đạt vào tay ông.
Cao Khánh Thu
